Çözger Gereksinim Raporu Nedir?

Çözger gereksinim raporu 18 yaşından küçük özel bireylere verilen bir rapor türüdür. Şöyle ki adını 2019 yılında çıkan bir kanundan almaktadır. Daha önceleri özel eğitim isteyen çocuklar bu kategoride sayılmıyordu. Yetişkinlerle aynı kurallara ve aynı şartlarda değerlendirilmeye alınıyordu. Ancak bu durumun bu şekilde olmaması gerektiğinin farkına varıldı ve değişime gidildi. Şimdi sizlere bu raporun içeriğinden bahsedeceğiz.

Öncelikle çocuğun özel eğitime tabii tutulması gerektiği bebeklik ya da erken çocukluk döneminde mutlaka saptanmaktadır. Bu saptama yapılırken birey hem bedensel hem de zihinsel olarak birçok testten geçiriliyor. Bu testler sırasında tüm detaylar iyice araştırılıyor.

Çözger Gereksinim Raporunun Kapsamı

Tetkikler neticesinde çözger gereksinim raporunda hem mevcut durumu hem de ihtiyacı olan eğitim türü ve davranış şekilleri aileye anlatılıyor. Amaç ailenin nasıl bir yol izlemesi gerektiğini öğretmektir. Hem yakın çevre hem de aile bireyleri için bu durum büyük önem taşıyor. Ayrıca temel ihtiyaçlarının karşılanmasında da bu raporun önemi oldukça belirgin.

Bazen ailenin dahi çocuklara yetersiz kaldığı durumlar olabiliyor ve ilgili kurumlar tetkikleri sonucunda bu detayların farkına varabiliyorlar. Neticede de uygulanması gereken metot çiziliyor. Bu detaylardan bazıları şunlardır:

• Sağlık
• Rehabilitasyon
• Eğitim
• Sosyal haklar
• Ekonomik haklar

Barınma hakkı gibi temel haklar düşünülerek devlet tarafından katkı sağlanıyor.

Çözger Gereksinim Raporu Ne İşe Yarıyor?

2019 yılında çıkan bu kanun ile birlikte artık literatürde ve sosyal hayatta “Engelli” kelimesinin kullanımı sakıncalı olarak görüldü. Elbette hem aile hem de çocuk için toplumsal baskı azımsanmayacak bir durum. İnsanların eleştirisi, fikirleri ve Engel durumunu acınacak bir durum olarak görmeleri bu bireyleri zor durumda bırakıyor. Normal bir çocuğa göre yetişmeleri ve büyümeleri adına aileler fazlaca çaba harcamak zorunda kalırken bir de toplumun bu şekilde yaklaşımı hiç doğru değildir.

Bu çocukların eğitimi de eğiticileri de diğer çocuklara nazaran farklıdır ve özen istemektedir. Bu sebeple bu rapor aileye verildiği zaman onların da kamuda ve ekonomik hayatta işleri bir nebze olsun kolaylaşıyor. Amaç ise bu özel bireylerin toplumsal hayata katılımını sağlamak. Sosyal ve ekonomik hayatta bunu rahat edebilmesini sağlamaktır.

Zihinsel engelli, Down Sendromlu, hareket kısıtlığı bulunanlar ya da uzuvlarında herhangi bir aksaklık bulunan çocuklar engelli birey olarak kabul edilmektedir. Çözger raporu ile bu bireylerin devlet tarafından sağlanan hakları da resmileşmektedir.

Ailesinde özel çocuk bulunan aileler için çözger raporu bazı maddi konularda kolaylık sağlıyor. Bu rapora sahip olunduğu takdirde, evde bakım parası ve engelli yakını aylığı alınabilir. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’na başvuruda bulunularak bu gelir desteğinin alınması mümkündür. Ayrıca otomotiv sektöründe de bu çözger raporu olduğu takdirde belli başlı indirimler uygulanabiliyor.

Raporun en alt kısmında ise ÖGV (Özel Gereksinim Vardır) ibaresi yer alır. Ancak bu özel gereksinim durumu için de belli oranlar belirlenmiştir, raporda bunlar da yer almaktadır.

Çözger Oran Tablosu

• %20-39 ÖGV
• %40-49 Hafif Düzey ÖGV
• %50-59 Orta Düzey ÖGV
• %60-69 İleri Düzey ÖGV
• %70-79 Çok İleri Düzey ÖGV
• %80- 89 Belirgin ÖGV
• %90- üzeri Özel Koşul Gereksinimi olarak adlandırılıyor.Özel çocuğunuzun T.C. kimlik numarası ve E-devlet şifresi ile birlikte raporunu denetleyebilirsiniz.
  18 Yaşından büyük kişilerin aldığı engelli raporları ile ilgili oldukça detaylı yazımızı okuyunuz: Engelli Raporu Nasıl Alınır? Nasıl İtiraz Edilir? 2021

Çözger Gereksinim Raporu Nasıl Alınır?

Genellikle bu rapor üniversite hastanelerinden temin edilmektedir. Yapılacak olan testler ve uygun görülecek tedaviler büyük sağlık merkezlerinde daha detaylı şekilde ele alınır. Ayrıca genellikle ilk etapta Aile Sağlık Merkezleri’ne ya da Devlet Hastanelerine götürülür. İlk olarak tanı koyacak bölümler şunlardır:

1. Göz hastalıkları uzmanı
2. Çocuk cerrahisi uzmanı
3. Çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanları ya da yan dalda uzman olanlar
4. Kulak, burun, boğaz hastalıkları uzmanı
5. Çocuk nöroloji uzmanı
6. Fiziksel tıp ve iyileştirme uzmanı
7. Ortopedi ve travma bilimi uzmanları

Çözger Raporu Ne Kadar Sürede Çıkar?

Çözger raporu, gerekli işlemlerin tamamlanmasının ardından yoğunluğa göre 30 gün içerisinde başvuru sahibine teslim edilir. Ancak artık hastaneye giderek raporu almanıza gerek yok çünkü aynı belgenin çıktısını e-devlet üzerinden de alabilirsiniz.

Çözger Raporu Kimler Alabilir?

Özel gereksinimi olan çocukların eğitim, sağlık, sosyal, ekonomik ve rehabilitasyon kapsamında gereksinimlerini karşılamak adına çözger raporu alınır. Çözger raporu 18 yaş altı çocuklarda geçerlidir.

Çözger Raporu Sorgulama

Çözger raporu sorgulama oldukça kolay bir işlemdir. Çözger raporu çıkmış bir çocuğun belgesini sorgulamak için şu adımları takip edebilirsiniz;

• Özel gereksinimli çocuğun kimlik numarası
• E-devlet şifresi

Bilgilerini kullanarak e-devlet üzerinden çözger raporu sorgulama işlemini gerçekleştirebilirsiniz. Bunun için e-devlet sistemine ‘’Çocuklar için çözger özel gereksinim raporu’’ yazmanız yeterlidir.

Çözger Raporu ile Araç Alınır mı?

Çözger raporu ile araç almak için raporda ‘Özel koşul gereksinimi var’ ibaresi olmalıdır. Bu ibare varsa ÖTV indirimli araç alınabilir.

Çözger Raporu ile Maaş Alınır mı?

Çözger raporu ile engelli maaşı alma konusu özel gereksinimli çocukların ebeveynleri tarafından sıklıkla merak edilmektedir. Gereken devlet kurumlarına başvuru yaparak çözger raporu ile engelli maaşı ya da evde bakım maaşı alınabilir.  Çözger raporu ile engelli maaşı alma 2022 için engelli çocukların birtakım haklardan faydalanması için ‘Sağlık Kurulu Raporu’ yerine çözger raporu almaları gereklidir. Ancak bu şekilde Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’na başvuru yaparak ilgili haklardan faydalanmak mümkündür.

Daha detaylı taramalar için daha büyük sağlık merkezleri tercih edilmektedir. Yukarıda verdiğimiz oranlar için genel anlamda tek doktor yeterli olmayabilir. Bu yüzden sürecin sırası için asıl bilgiyi sağlık merkezlerden almalısınız ve o doğrultuda hareket etmelisiniz.

Çözger raporu özel bireylerin hem işini kolaylaştırmakta hem de onların sosyal hayata adapte olmasını kolaylaştırmakta.

Unutmayınız ki hepimiz bu duruma aslında aday konumdayız ve her zaman onlara yardımcı olmakla mükellefiz. Eğitim merkezlerinde ya da kalabalık ortamda daha dikkatli olalım Engelli otoparklarına ve asansörlerine, özellikle de özel alanlarına karşı daha hassas davranalım. Çünkü hayat onlar için pek kolay değil. Ancak günümüzde yapılan iyileştirmeler ve çıkan kanunlarla birlikte hem bu çocuklar hem de aileler daha rahat koşullarda yaşamaktadır. Çünkü özellikle ileri düzeyde olanların sosyal çevreye adapte olmaları daha zordur.